NASA en ESA hebben met de Howard Webb telescoop voor het eerst bruine dwergen ontdekt buiten ons zonnestelsel. Wat zijn dat precies?

Bij bruine dwergen kun je van alles verzinnen, maar waarschijnlijk denk je niet aan de ruimte. Laat het daar nu juist alles mee te maken hebben. Dankzij NASA’s en ESA’s Webb-telescoop hebben we een nog beter beeld.

Die telescoop heeft ze voor het eerst ontdekt buiten ons zonnestelsel. Waarom is dit zo bijzonder?

James Webb-telescoop van NASA en ESA ontdekt potentiële bruine dwergen

Bruine dwergen zijn op zich niet iets bijzonders. In ons Melkwegstelsel zijn er ongeveer 3.000 van, maar buiten ons sterrenstelsel zijn ze nog nooit waargenomen. Een team van wetenschappers is dat nu waarschijnlijk wel gelukt. Zij hebben een rijke populatie van bruine dwergkandidaten ontdekt.

Deze mogelijke bruine dwergen zijn ontdekt met de Near-InfraRed Camera (NIRCam) die op de James Webb-telescoop zit.

Het vinden van bruine dwergen is niet zo makkelijk, volgens de NASA- en ESA-wetenschappers. De metingen hiervoor moeten extreem gevoelig zijn. Daarnaast moet ook de juiste golflengte worden gevonden om objecten op verre afstand te detecteren. Deze bruine dwergen bevinden zich namelijk op 200.000 lichtjaar van onze planeet.

Bruine dwergen zijn vrij bijzonder. Ze zijn noch planeten, noch sterren. Het zijn zwevende objecten in de ruimte die vrij groot zijn. Ze zijn zo’n 13 tot 75 keer groter dan Jupiter, de grootste planeet in ons zonnestelsel. Ze zijn geen planeet omdat ze niet door middel van zwaartekracht om een ster draaien. Hoewel ze groter zijn dan gasreuzen, zijn ze kleiner dan sterren. Daarom produceren ze ook niet enorme hoeveelheden licht. Ze worden daarom ook soms mislukte sterren genoemd.

Waarom dit een mooie ontdekking is

Wetenschappers zijn vooral benieuwd hoe ze precies zijn ontstaan omdat bruine dwergen niet simpel in een hokje te plaatsen zijn. Toch lijken ze nog het meest verwant met sterren, aangezien de nieuwe beelden ondersteunen dat ze op dezelfde manier gevormd worden. Ze verzamelen alleen niet genoeg massa om een echte ster te worden.

De term mislukte ster is dan toch niet zo slecht bedacht. Toch levert dit onderzoek meer op dan dat. Het dwergsterrenstelsel met de naam Kleine Magelhaense Wolk is vergelijkbaar met het vroege heelal, volgens NASA en ESA-wetenschappers. Mogelijk geven de bruine dwergen dan ook wat meer informatie over hoe ons eigen sterrenstelsel, de Melkweg, is ontstaan. Iets wat we nog steeds niet met alle precisie weten.

NASA wil het mysterie rond zwarte gaten voorgoed oplossen met deze telescopen

SpaceX lanceerde afgelopen weekend zijn Starship. Dit was een historisch moment voor de ruimtevaart en is bijzonder in beeld gebracht.

Het grote doel van Elon Musk, SpaceX en NASA is om eerst mensen op de maan en daarna op Mars te krijgen. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Naast het bouwen van een goede raket moeten de kosten ook in de gaten worden gehouden.

Op dat laatste vlak is nu een grote stap gezet. Voor het eerst is een gelanceerde raket intact geland op de lanceerplaats. SpaceX heeft nu bijzondere foto’s gedeeld van dat moment.

De historische lancering van SpaceX’ Starship

Het Starship moet in de toekomst mensen naar de maan en Mars brengen. Het bestaat uit twee trappen. De eerste trap is de Super Heavy, gemaakt van roestvast staal en aangedreven door 33 raketmotoren. Deze booster, die 70 meter lang is, moet de tweede trap (de cabine van het Starship) met voldoende snelheid de ruimte in lanceren.

Nadat de eerste trap zijn werk heeft gedaan, keert deze terug naar de aarde. En hier is iets bijzonders mee gebeurd. Tijdens een testvlucht afgelopen weekend heeft SpaceX laten zien dat het de Super Heavy intact kan laten landen op het lanceerplatform. Hiervoor worden speciale grijparmen gebruikt.

Launching and returning the world's most powerful rocket pic.twitter.com/E8AWRc5TTZ

— SpaceX (@SpaceX) October 13, 2024

Het grote voordeel hiervan is dat de Super Heavy opnieuw gebruikt kan worden. Dit maakt ruimtevaart niet alleen duurzamer, maar het bespaart vooral veel kosten. Hierdoor kunnen missies naar de maan en Mars betaalbaarder worden.

SpaceX heeft nu unieke beelden getoond van de missie, waarbij de Raptor-motoren van de Super Heavy in actie te zien zijn. Het bedrijf noemt dit “zijn meest ambitieuze test tot nu toe”.

Super Heavy, powered by Raptor pic.twitter.com/Eg7dO4M64t

— SpaceX (@SpaceX) October 13, 2024

Elon Musk over de test

SpaceX-topman Elon Musk zei eerder het volgende over de test: “De armen zullen breed zijn en wanneer de booster binnenkomt, zullen de armen sluiten, vlak tegen de zijkant van de booster. Het ruimteschip zal door de armen heen dalen.”

Om alles goed te laten verlopen, moest SpaceX veel voorbereidingen treffen. “Duizenden verschillende voertuig- en padcriteria moesten worden vervuld voordat de vangpoging kon worden gedaan. Dankzij het onvermoeibare werk van de SpaceX-ingenieurs slaagden we erin om de booster bij de eerste poging te vangen, en dat is een grote vooruitgang.” Eerder explodeerde het Starship in de lucht of werd de booster in de zee gedumpt.

Thousands of distinct vehicle and pad criteria had to be met prior to catching the Super Heavy booster. Thanks to the tireless work of SpaceX engineers, we succeeded with catch on our first attempt. pic.twitter.com/6wa5v6xHI0

— SpaceX (@SpaceX) October 13, 2024

Tijdens de test werd niet alleen de Super Heavy getest, maar ook het Starship zelf. Dit voerde een hot-staging-scheiding uit met de Super Heavy om een baan om de aarde te bereiken. Ook dat is gelukt: het ruimteschip volgde zijn geplande traject en voerde vervolgens een gecontroleerde terugkeer uit. Dit deel landde, zoals gepland, in de Indische Oceaan.

Zo bizar veel raketten heeft SpaceX van Elon Musk al in 2023 gelanceerd

NASA heeft een bizarre wedstrijd opgezet binnen het onderzoek naar zwarte gaten. Welke missie zou jij graag zien winnen?

Zwarte gaten zijn misschien wel de meest mysterieuze objecten in het universum. Het is dan ook geen verrassing dat er talloze missies worden bedacht om deze ruimteobjecten te onderzoeken. Voor een organisatie als NASA is het echter onmogelijk om al deze voorstellen uit te voeren.

Daarom heeft NASA een bijzondere selectie georganiseerd waarbij twee nieuwe missievoorstellen verder worden beoordeeld. Beide voorstellen strijden om uiteindelijk uitgevoerd te worden, met de winnaar die daadwerkelijk de ruimte in gaat. Deze competitie maakt deel uit van het prestigieuze Explorers-programma van NASA. Wij nemen een kijkje in de plannen van beide kanshebbers.

NASA wil met deze telescopen zwarte gaten gaan onderzoeken

Het Explorers-programma is het langstlopende project van NASA. Het richt zich op het ontwikkelen van betaalbare wetenschappelijke missies die aansluiten bij de doelen van NASA’s Science Mission Directorate. Sinds de start zijn er al 90 succesvolle missies gelanceerd, waarvan sommige zelfs een Nobelprijs hebben opgeleverd.

De twee geselecteerde missie-ideeën kunnen helpen om een paar van de grootste vragen in de astrofysica te beantwoorden. Daarnaast kunnen ze ook nieuwe technologieën ontwikkelen voor toekomstige grote ruimtemissies.

De twee projecten zijn De Advanced X-ray Imaging Satellite en Probe far-Infrared Mission for Astrophysics. De Advanced X-ray Imaging Satellite is een telescoop die bedoeld is om de “kiemen” van zwarte gaten te bestuderen. Deze objecten zorgen voor kleine golven in ruimte en tijd, een soort rimpelingen. Deze NASA-missie gaat verder met wat eerdere observatoria, zoals Chandra en Swift, al hebben ontdekt.

En dan de Probe far-Infrared Mission for Astrophysics. In deze missie staat een telescoop van 1,8 meter centraal die ver-infrarood licht kan opvangen. Daarmee kunnen we belangrijke vragen beantwoorden over de rol van zwarte gaten in het heelal, en hoe planeten en sterren groeien. De missie bouwt verder op de waarnemingen van de James Webb-ruimtetelescoop en andere radiotelescopen.

Spanning en sensatie

Beide teams ontvangen elk 5 miljoen dollar van NASA om gedurende een jaar hun missieconcept verder uit te werken. Daarna zal NASA de concepten evalueren en in 2026 één van de twee selecteren om te worden omgezet in een daadwerkelijke missie, met een geplande lancering in 2032.

NASA heeft naast het Explorers-programma ook andere platforms om nieuwe missie-ideeën te testen. Zoals het Discovery-programma en het Innovative Advanced Concepts (NIAC)-programma. NIAC staat bekend om zijn creatieve ideeën, zoals de Mars-helikopter ‘Ingenuity’.

Niet alle ideeën worden uiteindelijk uitgevoerd, maar ze blijven vaak inspiratie voor toekomstige missies. Veel afgewezen voorstellen waren hun tijd misschien vooruit, en met nieuwe technologieën kunnen ze alsnog bruikbaar worden voor toekomstige NASA-missies.

NASA en Boeing bouwen klimaat-neutraal vliegtuig (en dit is ‘m)

Ruimteliefhebbers van over de hele wereld kijken komende maanden extra goed naar de sterren. Want elk moment kan er een spectaculaire ruimte-explosie plaatsvinden, die je maar één keer in je leven kunt zien.

Ons heelal zit vol met bizarre wonderen, waar we nog maar een fractie van weten. Dit bijzondere fenomeen kennen we gelukkig al wel, want dit wil je echt niet missen.

Ergens tussen nu en september ontstaat er een enorme explosie op 3.000 lichtjaar van ons vandaan. Zelfs amateursterrenkijkers kunnen ervan genieten, want je kunt hem met het blote oog zien.

De ruimte-explosie die je dit jaar met het blote oog kunt zien

In het sterrenbeeld Corona Borealis is er een dubbelstersysteem dat meestal te zwak is om met het blote oog te spotten. Maar om de 80 jaar, zorgt een speciale botsing tussen de twee sterren voor een nucleaire uitbarsting.

Volgens NASA is het licht van de ruimte-explosie zo sterk, dat het lijkt alsof er plotseling een nieuwe megaster aan de hemel verschijnt. Het licht schijnt zelfs net zo helder als de Poolster te zijn. Dit is niet de eerste keer dat we dit spektakel meemaken. De Ierse wetenschapper John Birmingham spotte de explosie voor het eerst in 1866. De explosie werd voor het laatst gezien in 1946.

Sumner Starrfield, die als een echte sterrenjager bij de Arizona State University werkt, vertelde AFP, een Frans persbureau, dat hij helemaal in de wolken is over de ruime-explosie die eraan zit te komen. Hij is namelijk al sinds de jaren 60 bezig met het bestuderen van Corona Borealis.

Starrfield is nu druk bezig met het schrijven van een wetenschappelijk artikel waarin hij voorspelt wat astronomen allemaal te weten zullen komen over na het zien van de terugkerende ruimte-explosie. “Het zou vandaag kunnen gebeuren… maar ik hoop dat het nog even duurt”, zei hij.

Enorm zeldzaam

Terugkerende explosies, zoals die in het Corona Borealis-sterrenbeeld, zijn extreem zeldzaam. Er zijn in de Melkweg maar tien van dit soort gevallen bekend.

De twee sterren hebben een vreemde relatie met elkaar. De ene ster is oud en bijna uitgedoofd, en staat bekend als de ‘rode neus’. Al zijn brandstof is al opgebrand en hij is flink opgezwollen. De andere ster heet de ‘witte dwerg’. Dit is het eindstation van een ster, nadat zijn buitenlagen zijn weggeblazen en alleen de kern overblijft.

Beide sterren draaien zo dicht om elkaar heen dat alles wat de rode reus uitstoot bijna meteen naar de witte dwerg toe suist. Na ongeveer 80 jaar bouwt zich genoeg massa op de witte dwerg op voor een kernreactie, waardoor een gigantische ruimte-explosie ontstaat.

Je hebt gelukkig geen geavanceerde technologie nodig om dit fenomeen te bekijken. Je kunt het gewoon met het blote oog zien. Het is nog even de vraag wanneer de explosie plaatsvindt. Experts schatten dat het ergens in de komende vijf maanden gaat gebeuren. Wij houden je natuurlijk op de hoogte als er meer bekend is.

Binnenkort kan je in de ruimte eten voor 500.000 dollar

3 Body Problem is op dit moment de populairste Netflix-serie ter wereld. Maar wist je dat de theorie in het verhaal echt bestaat?

Sci-fi staat soms heel ver van de werkelijkheid, maar in Netflix’ 3 Body Problem (oftewel het drielichamenprobleem) komt het best dichtbij. Goed, er zijn nog geen buitenaardse wezens die richting aarde komen, maar de theorie achter het verhaal is niet zomaar verzonnen.

De theorie rondom Netflix’ 3 Body Problem is nog steeds een onoplosbare hersenkraker voor wetenschappers, maar wat is het precies?

Dit is het 3 Body Problem

Het 3 Body Problem is, naast een Netflix-serie, een natuurkundig raadsel dat alles te maken heeft met zwaartekracht. De uitdaging is om te voorspellen hoe drie hemellichamen bewegen die met elkaar verbonden zijn door middel van zwaartekracht. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de serie waar drie sterren invloed hebben op een planeet.

Het complexe is dat zodra een hemellichaam beweegt, de aantrekkingskrachten tussen alle drie veranderen. Het voorspellen van de volgende bewegingen wordt hierdoor erg ingewikkeld.

Toch zijn er wel oplossingen voor het 3 Body Problem, maar deze zijn specifiek voor bepaalde gevallen. Een alomvattende formule bestaat nog steeds niet, zoals wel het geval is bij twee lichamen. Deze werd in 1687 gekraakt door Isaac Newton. Drie lichamen zijn echter te chaotisch. Zoals je in de Netflix-serie ziet, is het knap lastig om een oplossing te vinden.

Eigenlijk zou je de aarde, zon en maan ook een 3 Body Problem kunnen noemen, al is dit een voorbeeld van een opgelost probleem. We kunnen precies de bewegingen van de aarde en maan om de zon voorspellen. Dat komt omdat dit een beperkt drielichamenprobleem is, aangezien de maan een veel kleiner hemellichaam is dan de aarde en de zon.

Natuurlijk zijn er veel onderzoekers die hebben geprobeerd een alomvattende theorie te bedenken. Een van hen was de Franse wiskundige Henri Poincaré die leefde tussen 1854 en 1912. Hij wist het mysterie niet op te lossen, maar het vormde wel de basis van de chaostheorie.

Hoe zit het precies in de Netflix-serie

En die zie je ook terug in de Netflix-serie. Daarin gaat het niet over een algemene oplossing voor het 3 Body Problem, maar over een chaotisch drielichamensysteem.

In de Netflix-serie zorgt het 3 Body Problem ervoor dat een planeet waar buitenaardse wezens wonen een onvoorspelbaar klimaat heeft. Lange perioden van kou worden afgewisseld met hitte en omgekeerd.

Dit specifieke probleem lijkt dus onoplosbaar, want het is veel ingewikkelder dan onze aarde, zon en maan en dus heeft schrijver Liu Cixin een ideale ingrediënt gehad voor zijn boeken.

De Netflix-films waarbij 1x keer kijken écht niet genoeg is

Het universum is groter dan we ons kunnen voorstellen en heeft dan ook nog flink veel mysteries voor ons in petto. Een daarvan is dat er sterren zijn die planeten eten.

Als je op een heldere nacht naar boven kijkt, kun je flink wat sterren zien. Sterren die tig lichtjaar van ons verwijderd zijn. Sommige daarvan kunnen zomaar een planeet opslokken.

Om precies te zijn, geldt dat voor 1 op de 12 sterren. Maar hoe zit het precies en moeten wij ook bang zijn voor onze eigen aarde?

Sterren ‘eten’ planeten op

Het klinkt misschien raar: sterren die planeten opeten, maar toch gebeurt het. Nee, een planeet heeft geen mes en vork in de hand, maar het kan echt een planeet opslokken.

Uit onderzoek dat een groep wetenschappers heeft gepubliceerd in het wetenschappelijke medium Nature blijkt dat minimaal twaalf sterren in het verleden een planeet hebben opgeslokt. De onderzoekers gebruikten hiervoor de Gaia-satelliet van ESA om naar 91 verschillende paren sterren te kijken.

Elk paar sterren is tegelijkertijd geboren in hetzelfde systeem. Dat zijn dus dezelfde omstandigheden en dus zouden ze ook uit dezelfde samenstelling moeten bestaan. Dat blijkt dus bij twaalf niet het geval te zijn.

Het onderzoek

De wetenschappers vergeleken de golflengten van de sterren met elkaar, waardoor de elementaire samenstelling kon worden vastgesteld. Ze ontdekten dat acht procent van deze paren een verschillende samenstelling had, wat er dus op wijst dat ze een planeet hadden opgeslokt.

Het ligt voor de hand dat dit in de toekomst ook zal gebeuren, maar dit duurt waarschijnlijk nog miljarden jaren. Als de zon is opgebrand, zwelt die op tot een gigantische rode ster. Hij zal hierbij de dichtstbijzijnde planeten opslokken.

Deze studie laat dus zien dat sterren en planeten nog meer met elkaar verbonden zijn dan we denken. Door het onderzoek leren we weer iets beter de mechanismen in de ruimte begrijpen en moet het net weer iets makkelijker zijn om de verzwelging, vorming en evolutie van planeten, waaronder de onze, te begrijpen.

NASA vindt ‘verloren sterrenstelsel’ in het maagd-cluster

Is het eten in een sterrenrestaurant voor je ontzettend saai? Dan kan je binnenkort echt eten tussen de sterren in de ruimte, al heb je hier een flinke zak met geld voor nodig.

Als je geld hebt je de ruimte om bijna alles te doen wat je wil. Je kan een spuuglelijke dure telefoon kopen en je hoeft niet meer te werken.

Kortom je hebt genoeg tijd over voor allerlei andere leuke dingen. Je kan zelfs elke dag naar een restaurant gaan, maar dat wordt vanzelf natuurlijk ook hartstikke saai. Misschien is eten in de ruimte dan wel een leuke afwisseling.

Eten in de ruimte voor 500.000 dollar

Vanaf 2025 moet dat mogelijk zijn als het aan de bedrijven SpaceVIP en Space Perspective ligt. De twee laten je uit eten gaan in de ruimte voor zo’n 500.000 dollars per persoon.

En wees niet bang, voor dat geld krijg je geen Happy Meal. Het menu is samengesteld door de Deense kok Rasmus Munk. Hij is eigenaar van restaurant Alchemist en heeft twee Michelinsterren.

Maar de Munk kookt niet alleen, want hij is tevens de gastheer in de ruimte. Je eet namelijk in een ruimteballon die een hoogte bereikt van zo’n 30 kilometer. Binnenin is ook wifi aan boord, want wellicht verveel je je meteen in de ruimte. Zo kan je in ieder geval je vrienden jaloers maken door te streamen.

Met z’n achten tussen de sterren

Met een vlucht kunnen in totaal acht personen en een piloot mee, volgens de bedrijven achter de etentjes in de ruimte gebeurt dat in de grootste ruimtecapsule die ooit is gebouwd voor bemande ruimtereizen. Tijdens die reis zien ze de zonsopkomst boven de aarde. Zoals gezegd kan dit pas in 2025. Vanaf april van dit jaar starten de eerste testvluchten.

Overigens biedt Space Perspective al vluchten aan voor 125.000 dollar. Flink goedkoper dan 500.000 dollar, maar hier krijg je geen maaltijd van een sterrenchef in de ruimte bij. Dat is natuurlijk toch weer net wat minder.

NCIS x Star Wars: hoe wetenschappers moorden in de ruimte willen oplossen

Wetenschappers willen moorden in de ruimte kunnen oplossen. Is dit een of andere NCIS en Star Wars crossover?

Mensen en wetenschappers zijn al een lange tijd geïnteresseerd door de ruimte. Zo willen we niet alleen ontdekken wat daar allemaal te vinden is. Maar we willen er zelf ook heen. We willen mensen op de maan, op mars en überhaupt gewoon in de ruimte.

En waar de mensheid gaat, blijven dingen zoals geweld en moord niet lang weg. Dat is dan ook de reden waarom wetenschappers bezig zijn met hoe we moorden in de ruimte wellicht kunnen oplossen. Want in de ruimte werkt dit niet hetzelfde als hier op aarde.

NCIS lost moorden op in Star Wars

Het onderwerp van moorden oplossen in de ruimte was een belangrijk onderdeel in een nieuwe studie van Staffordshire University en de Universiteit van Hull. In dit onderzoek wordt beschreven hoe onderzoekers bloedvlekken in lage zwaartekracht-gebieden bestuderen. NCIS kan niet veel bij deze Star Wars-achtige ruimtemoorden.

Om het onderzoek uit te voeren gaan de wetenschappers niet echt de ruimte in. In plaats daarvan gebruiken ze een aangepast vliegtuig, in de lucht. Ze hebben menselijk bloed nagemaakt en deze uit een spuit laten schieten toen er tijdelijk minder zwaartekracht was in het vliegtuig.

Dit deden ze zodat ze de patronen van menselijk bloed in plekken met minder zwaartekracht beter konden bestuderen. Want wanneer ze dit weten, kunnen ze later wellicht makkelijker uitvogelen hoe een moord in de ruimte gebeurd zou zijn. En zou NCIS oprecht Star Wars moorden kunnen oplossen.

Conclusie

Het onderzoek heeft tenminste iets opgebracht. De wetenschappers zijn erachter gekomen dat menselijk bloed in plekken met minder zwaartekracht zich sterker aan oppervlaktes hechten. De oppervlaktespanning en cohesie worden versterkt door de verminderde zwaartekracht.

Dit betekent ook dat druppels zich minder snel bewegen dan op aarde. Hierdoor verspreiden de druppels zich totaal anders, dus de technieken die NCIS op aarde gebruikt zouden dus nutteloos zijn in Star Wars.

Dit was de eerste keer dat wetenschappers dit onderwerp hebben onderzocht. De onderzoekers zeggen dat er een totaal nieuwe tijdperk is aangebroken van astroforensische wetenschap en dat er veel meer onderzoek nodig is naar het onderwerp. Maar zoveel moorden zijn er niet in de ruimte, dus het heeft gelukkig geen haast.

Spuuglelijke Cybertruck-versie Galaxy S24 Ultra kost meer dan 8.000 euro

Veel landen hebben op dit moment één grote missie, als eerste (in deze eeuw) landen op de maan. De competitie roept veel vragen op. Misschien wel de belangrijkste: van wie is de maan?

Amerika, China en Rusland zijn bezig met het plannen van een maanlanding. Het land dat als eerste op het hemellichaam landt, zal de eerste zijn in meer dan 50 jaar. De laatste keer dat een mens voet zette op de maan, was in 1972 tijdens de Apollo 17-missie.

Het is een interessante competitie om te volgen, maar ook een beetje vreemd. Want kun je zomaar een hemellichaam zoals de maan opeisen? En van wie is hij überhaupt? Wij zochten het voor je uit.

Waarom we zo graag willen weten van wie de maan is

Misschien vraag je je af waarom het zo belangrijk is dat we een antwoord op deze vraag krijgen, omdat de maan zich niet op de aarde bevindt. Toch is het een kwestie die veel invloed kan hebben op wat er op de maan gebeurt.

Elke cultuur op aarde heeft namelijk haar eigen ideeën over de maan. Sommige mensen vinden bijvoorbeeld dat de sporen van de eerste maanlanding moeten worden beschermd als onderdeel van de menselijke geschiedenis, maar er zijn nog geen regels die bepalen wat er wel en niet mag op de maan.

Veel gemeenschappen beschouwen de maan als heilig. Voor sommigen is de maan verbonden met goden, zoals Chandra voor hindoes, Tsukuyomi voor Shinto-gelovigen, Alignak voor de Inuit, Artemis voor de Grieken, en Khonsu voor de Egyptenaren.

Maar naast haar spirituele betekenis is de maan ook een fysieke plek. Veel regeringen en bedrijven zien het ruimteobject steeds meer als een bron van bepaalde stoffen, zoals brandstof en water, of als een locatie voor wetenschappelijke onderzoeken. Maar dit roept vragen op over wie het recht heeft om te beslissen wat er met de maan gebeurt.

Welk land is de eigenaar van de maan?

Het moeilijke aan ruimte-ethiek is niet alleen het bedenken van oplossingen voor de problemen, maar vooral wie mag beslissen wat er met de ruimte gebeurt. Mag een privébedrijf zomaar de maan exploiteren of afval dumpen? En hoe kunnen landen het eens worden over het gebruik van het ruimteobject?

Internationaal recht speelt hier een belangrijke rol. Er zijn al een paar basisregels vastgesteld. Het Ruimteverdrag is een goed voorbeeld. Hierin staat dat geen enkel land de ruimte mag ‘claimen’ en dat de maan alleen voor vreedzame doeleinden mag worden gebruikt.

Andere voorbeelden zijn het Registratieverdrag en het Reddingsverdrag. Volgens het Registratieverdrag moeten landen hun ruimtevaartuigen bij de Verenigde Naties registreren. Dit helpt om botsingen in de ruimte te voorkomen. Het Reddingsverdrag zegt dat landen ruimtereizigers moeten helpen als ze in nood zijn.

Gevaarlijke gevolgen

De laatste jaren zie je steeds vaker in het nieuws dat landen zoals de VS, China, India en Rusland strijden om als eerste op de maan te landen. De eerste zijn die zich daar vestigt, is een belangrijke manier voor een land om zijn macht, rijkdom en technologie te laten zien.

Maar het betekent ook dat ze als eerste kunnen kiezen waar ze landen, als eerste gebruik kunnen maken van stoffen op de maan en als eerste kunnen bepalen welke delen van de maan beschermd moeten worden.

Deze competitie kan voor veel problemen zorgen op de maan. Landen of bedrijven kunnen ethische regels negeren om hun doel te bereiken. Dit kan leiden tot uitbuiting van werknemers, onnodige risico’s voor astronauten of schade aan het milieu hier op aarde.

Veel ethici willen voorkomen dat we zomaar vooruit stormen naar de ruimte, om te voorkomen dat de eerste die er arriveert, regels oplegt aan een plek die tot nu toe van ons allemaal is geweest – maar tegelijkertijd van niemand.

Science fiction in het echt: China wil ondergrondse basis op maan

SpaceX heeft voor de derde keer een Starship gelanceerd. De vorige twee eindigden in een grote explosie, maar deze overleefde de eerste fases van de lancering wel.

Het is de grote droom van Elon Musk: mensen naar Mars brengen. Voor dat doel bouwt zijn bedrijf SpaceX het Starship: de krachtigste raket die ooit is gebouwd. Eerst is echter de maan aan de beurt.

Maar voordat er echt een bemande vlucht kan plaatsvinden, moet er eerst grondig getest worden. Vandaag vond met succes de derde testvlucht plaats. De vorige twee versies van het Starship explodeerden voortijdig.

SpaceX lanceert voor de derde keer het Starship

Tijdens de derde test van het Starship is het de bedoeling dat de raket een vlucht van een uur maakt. Daarna moet het ruimteschip van SpaceX in de Indische Oceaan terechtkomen.

Het Starship bestaat uit het bovenste deel waar straks astronauten in moeten zitten en de booster, die de naam Super Heavy heeft meegekregen.

Tijdens de vlucht verbrandde de Super Heavy het grootste gedeelte van zijn brandstof om snelheid te maken en daarna maakte het zich los van de bovenste trap, die vervolgens verder vloog. De bedoeling was dat de booster autonoom zou landen, maar niet alle motoren bleken te werken. Hierdoor raakte SpaceX de booster kwijt en ontplofte die op de grond.

Dat klinkt misschien als een mislukking, maar toch is dit nu de booster die het verst is gekomen. SpaceX gaat de beelden van de crash bestuderen om erachter te komen wat er precies is misgegaan. Hierdoor kan een volgende versie weer beter worden.

Een beter resultaat

Met het Starship verliep de test wat beter. Het doel van deze vroege tests is volgens Elon Musk om een orbitsnelheid te bereiken. Een snelheid die goed genoeg is om in een stabiele baan rond de aarde te komen. Daarvoor is een snelheid nodig van zo’n 28.000 kilometer per uur.

Ook worden er verschillende tests gedaan tijdens de vlucht. Zo zal geprobeerd worden om de deur van het laadruim te openen, om in de toekomst satellieten de ruimte in te kunnen brengen.

Watch Starship's third flight test https://t.co/1u46r769Vp

— SpaceX (@SpaceX) March 5, 2024

Daarnaast probeert het drijfgas van de ene naar de andere tank te brengen. Drijfgas is nodig in een raket om brandstof en oxidator vanuit de tanks naar de brandstofpompen te duwen. Dit kan van belang zijn om het Starship in de toekomst onderweg bij te laten tanken als het zich in een baan om de aarde begeeft.

Na die test moest het Starship een harde landing maken, die volgens de vergunning plaatsvindt op minimaal 370 kilometer van het meest dichtbijzijnde stukje land. SpaceX verloor echter op een gegeven moment het contact met het schip.

Ondanks dat SpaceX het Starship kwijtraakte, spreekt het toch van een succesvolle test. Nog nooit werd er zo’n hoge snelheid bereikt. Bovendien lukten de tests met het drijfgas en de deur van het laadruim. Het bedrijf kijkt dan ook uit naar de volgende testvluchten waar nog grotere afstanden moeten worden afgelegd.

NASA heeft voor een nieuw project de handen ineengeslagen met Boeing. De bedrijven maken samen een nieuw vliegtuig dat klimaatneutraal is.

NASA heeft al heel wat vliegtuigen geproduceerd en is zelfs bezig met de opvolger van de Concorde. Maar het bedrijf gaat ook een samenwerking aan met Boeing, met een wel heel belangrijk doel.

De bedrijven maken samen een gloednieuw vliegtuig, genaamd de X-66. Het bijzondere aan dit vliegtuig is dat hij enorm milieuvriendelijk is. Het is een belangrijke innovatie in de strijd tegen klimaatverandering.

Het groene vliegtuig van NASA en Boeing

Het nieuwe vliegtuig is onderdeel van het ‘Sustainable Flight National Partnership’ van NASA en Boeing. Hiermee willen beide bedrijven het milieu beschermen en nieuwe innovaties voor reizigers introduceren. De X-66 is een belangrijk onderdeel van dit project. Een speciaal vliegtuig dat is ontworpen om de uitstoot van de luchtvaart tegen 2050 tot nul te brengen.

Onlangs heeft NASA nieuwe foto’s vrijgegeven van dit experimentele vliegtuig. Je kunt de X-66 hieronder bewonderen. Kun je meteen even zien hoe het is als je hoog in de wolken bent.

De X-66A heeft heel lange en dunne vleugels, die ‘truss-braced wings’ worden genoemd. Deze vleugels zijn veel efficiënter dan kortere en bredere vleugels, omdat ze aerodynamisch zijn ontworpen. Dat betekent dat de vleugels efficiënt door de lucht kunnen bewegen, zonder extra energie te verliezen.

Uit tests in een windtunnel is gebleken dat deze vleugels tot wel 9 procent brandstof kunnen besparen. Gecombineerd met andere nieuwe technologieën voor de motoren en lichtere materialen, kan de X-66 mogelijk zelfs 30 procent brandstof besparen in vergelijking met vliegtuigen die op brandstof vliegen.

Enorme investering

Boeing en NASA zijn op dit moment bezig met het bouwen van een volledig schaalbaar X-66 demonstratievliegtuig, om te testen. In januari maakte NASA bekend dat zij de komende zeven jaar 425 miljoen dollar in het project investeert. Boeing en partners betalen ook mee met zo’n 725 miljoen dollar.

Als alle tests en proeven een beetje meezitten, is het de bedoeling dat de X-66A in 2028 voor het eerst vliegt. Daar moeten we dus nog wel wat geduld voor hebben. Iemand die nu al heel wat voertuigen de lucht in schiet, is onze grote vriend Elon Musk. Hij heeft afgelopen jaar enorm wat raketten gelanceerd. Hoeveel het er precies waren, vertellen we je in dit artikel:

Zo bizar veel raketten heeft SpaceX van Elon Musk al in 2023 gelanceerd

Het is vandaag 29 februari, en dat gebeurt maar één keer in de vier jaar. Maar waarom is dit nou zo en waar komt het schrikkeljaar vandaan?

2024 is een schrikkeljaar. Dat betekent dat we dit jaar 366 dagen hebben in plaats van 365 dagen. Maar wat is de logica er precies achter? En misschien nog belangrijker: krijg je deze maand extra loon?

Je raadt het misschien al: het heeft allemaal te maken met de aarde. Maar wat is de schrikkeldag precies? Dat leggen we je uit.

Wat is een schrikkeljaar?

Om naar de oorsprong van een schrikkeljaar te gaan, moeten we eerst kijken naar wat er gebeurt tijdens een gewoon jaar. Een jaar is de periode waarin de aarde in zijn geheel een rondje om de zon maakt. Maar dit rondje duurt eigenlijk net iets langer dan een jaar. Het duurt ongeveer 1 jaar en 6 uur.

Om die zes uur te compenseren, wordt er eens in de vier jaar een dag extra toegevoegd. Zo blijft de tijdsduur in vier jaar gelijk, en daar zit logica achter. Als we dit niet zouden doen, zouden de seizoenen veranderen. Dat betekent bijvoorbeeld dat het in 2100 in juli winter is.

Normaal is er een schrikkeljaar wanneer het jaartal door vier kan worden gedeeld. Toch is hier een uitzondering op. In eeuwjaren zoals 2000, 2100 en 2200 is er geen schrikkeljaar. Dat komt omdat die zes uur ook niet precies zijn.

Wat is een schrikkelseconde?

Naast een schrikkeljaar is er ook een schrikkelseconde. Deze wordt vaker toegevoegd en is onregelmatiger dan een schrikkeljaar. Deze wordt toegevoegd zodat onze klokken en kalenders synchroon blijven lopen met de rotatie van de aarde. De aarde draait niet altijd precies 24 uur om zijn eigen as. Soms gaat dat iets sneller of langzamer.

Een schrikkelseconde wordt vaker en onregelmatiger toegevoegd aan onze klok. Soms kan het twee jaar achter elkaar zijn, en soms zit er bijvoorbeeld drie jaar tussen. Wel is het standaard dat wanneer dit gebeurt, dit altijd aan het einde van een maand plaatsvindt. Vaak is dat in december of juni.

Krijg je extra betaald tijdens een schrikkeldag?

Tot zover de theorie; een schrikkeljaar heeft natuurlijk ook verschillende gevolgen. Zo zijn mensen die op 29 februari geboren zijn maar één keer in de vier jaar echt jarig. Daarnaast is het wellicht interessant om te kijken of je ook extra betaald krijgt tijdens een schrikkeljaar.

Het ligt er natuurlijk aan wat voor werk je precies doet. Bij sommige banen krijg je per uur betaald, terwijl je bij ander werk een maandsalaris krijgt. In de wet is hiervoor geen speciale regeling, dus het ligt echt aan je werkgever.

Heb je dus een maandsalaris, dan krijg je geen dag extra betaald. Je werkt vandaag dus eigenlijk gratis. Al kan je het natuurlijk ook van een andere kant bekijken. Je kunt ook zeggen dat je drie jaar extra betaald krijgt. Het is maar net of het glas halfvol of halfleeg is.

Toch is het niet helemaal te zeggen, aangezien het ene jaar bijvoorbeeld meer werkdagen heeft dan het andere. Denk bijvoorbeeld aan feestdagen die soms in het weekend vallen en op andere momenten op gewone weekdagen.

Een schrikkeljaar kost je extra geld

Een dag gratis werken is natuurlijk niet ideaal. Je gebruikt een dag extra stroom in het jaar en je hebt een dag extra boodschappen nodig. Volgens een ouder onderzoek van het Nibud kost deze dag voor een gezin 57 euro extra en voor alleenstaanden ligt dat bedrag op 37 euro.

Toch zorgt een schrikkeljaar ook weer voor gratis zaken. Zo krijg je bij verschillende abonnementen een dag gratis extra. Je betaalt dus niet extra voor je internet, Netflix en je zorgverzekering. Dit levert een gezin dan weer 43 euro op. Als je dat aftrekt van de kosten, betekent het dat een schrikkeldag je dus 14 euro kost. Al kan het zijn dat door de inflatie dat bedrag dus is opgelopen.

Zwarte gaten zijn hét mysterie van de kosmos. De objecten slokken alles op wat op hun pad komt, en dit object is volgens wetenschappers misschien wel de hongerigste ooit.

Het is een feit dat zwarte gaten allesbehalve eenvoudig zijn. Zodra we iets over het mysterieuze object denken te weten, wordt er weer een vreemde ontdekking gedaan. Vandaag is het weer raak.

Wetenschappers hebben namelijk een prachtig en angstaanjagend object ontdekt in het verre heelal. Sterker nog, het object is zo angstaanjagend dat onderzoekers zeggen dat het weleens het hongerigste en helderste zwarte gat zou kunnen zijn dat we ooit hebben gevonden.

Wetenschappers staan voor een raadsel door dit zwarte gat

Dit bizarre object noemen wetenschappers een ‘quasar’. Het is een enorm heldere kern van een sterrenstelsel, dat wordt aangedreven door een gigantisch zwart gat. Het object is ongeveer 17 miljard keer zo zwaar als onze zon, waardoor hij echt reusachtig is. De helderheid van de quasar staat zelfs gelijk aan 500 zonnen!

De wetenschappers schreven over de ontdekking van het hongerigste zwarte gat tot nu toe in het tijdschrift Nature Astronomy. Het object, dat bekendstaat als J0529-4351, werd een paar jaar geleden voor het eerst gesignaleerd. Volgens de onderzoekers verbruikt het ongeveer net zo veel energie als de zon groot is.

Astronomen hadden het zwarte gat dus al een tijdje in het vizier. Maar ze hebben nu pas het angstaanjagende potentieel van het object achterhaald. Voorheen geloofden onderzoekers dat J0529-4351 niets meer dan een helder object was in ons sterrenstelsel.

Recente onderzoeken lieten echter zien dat het object veel verder van ons verwijderd is. Wel 12 miljard lichtjaar. En dat J0529-4351 het hongerigste zwarte is gat dat ooit is gevonden. Het object heeft enorm veel energie, en verslindt dagelijks enorme hoeveelheden massa en materiaal.

De ruimte blijft mysterieus

Een bizarre ontdekking als deze laat weer eens zien dat de ruimte een plek is waar de meest vreemde dingen gebeuren. En dat wij mensen er nog maar een schijntje van weten. De wetenschappers blijven J0529-4351 in de gaten houden en komen hopelijk binnenkort met meer informatie.

Het is ook nog steeds niet duidelijk voor de wetenschap hoe zwarte gaten precies ontstaan. Bekend is dat de objecten gevormd worden nadat sterrenstelsels met elkaar in botsing komen en grote sterren onder hun eigen gewicht instorten. Maar wat dit proces veroorzaakt is nog steeds een raadsel.

Toch is er ook genoeg wat we al wel weten over ons enorme universum. We hebben zeven buitenaardse feitjes voor je verzameld. Je kunt ze allemaal vinden in dit artikel:

7 buitenaardse feitjes over de ruimte die we altijd al hadden willen weten

Wie vanaf de aarde een blik werpt op de maan, ziet vooral een prachtige lichtbol. Maar het idee dat de maan een soort vredige plek is waar nooit iets gebeurt, had niet minder waar kunnen zijn. Ook op de maan vindt namelijk behoorlijk veel natuurgeweld plaats. Dat gaat er soms zelfs zo heftig aan toe dat de omtrek van het hemellichaam krimpt.

En dat kan in de toekomst weleens problemen opleveren, waarschuwen wetenschappers van NASA. Het krimpen van de maan gaat namelijk gepaard met heuse ‘maanbevingen’ die voor breuken in het oppervlak kunnen zorgen. Onderzoekers zijn bang dat die mogelijk een bedreiging vormen voor toekomstige menselijke kolonisten.

Zuidpool dé hotspot op de maan

De onderzoekers publiceerden er onlangs een artikel over in het wetenschappelijk tijdschrift The Planetary Science Journal. Het onderzoek richt zich met name op de zuidpool van de maan, een plek die sinds vorig jaar dé hotspot op de maan is onder onderzoekers, omdat een Indiase missie de eerste succesvolle zachte landing in het gebied maakte.

Ook NASA koos deze regio uit als mogelijke landingsplaats voor de ‘Artemis-III-missie’, die in 2026 plaats zal vinden. Tijdens deze missie zullen astronauten terugkeren naar de maan, maar echt een geschikte plek om te vertoeven is het niet, zo blijkt uit het onderzoek.

Een verschrompelde druif

Dat komt omdat de kern van de maan afkoelt en langzaam krimpt. De wetenschappers vergelijken het met een druif die langzaam verschrompelt tot een rozijn. Er ontstaan plooien in het oppervlak, die maanbevingen kunnen veroorzaken. Zo’n maanbeving kan uren duren en zelfs gepaard gaan met aardverschuivingen, geen prettig vooruitzicht voor wie er lange tijd wil verblijven dus.

Toch zeggen de onderzoekers dat het niet de bedoeling is om de verkenning van de maan te ontmoedigen. „Maar we willen wel waarschuwen dat het niet een of andere goedaardige plek is waar niets gebeurt.”

Toekomstige missies niet afgeblazen

Kunnen we dan nooit meer naar de maan? Zo’n vaart loopt het niet. Hoewel de maanbevingen volgens de onderzoekers een bedreiging kunnen vormen voor toekomstige missies, zullen de uitkomsten niet meteen leiden tot het afblazen ervan.

Wie in de nabije toekomst een bezoekje aan de maan brengt, zal daar namelijk hoogstens een paar dagen blijven. Sterke, ondiepe maanbevingen komen niet vaak voor. Het is daarom ‘zeer onwaarschijnlijk’ dat er een grote maanbeving zal plaatsvinden terwijl er astronauten op de maan zijn.

Michael Jackson, Kevin Hart én Jennifer Lawrence weten Netflix te veroveren

De ruimte stinkt, als we bepaalde experts mogen geloven. Maar als er een koning der stank benoemd mag worden, dan spant Uranus zonder twijfel de kroon. Daar stinkt het, klaarblijkelijk, naar rotte eieren en scheten.

Nu kunnen we natuurlijk niet naar Uranus gaan om even zelf te ruiken. Je zou doodgaan, want er is geen zuurstof en de ruimte zit vol met gevaarlijke straling. Om nog maar te zwijgen van het feit dat Uranus van gas is gemaakt.

Een aantal astronauten die zijn teruggekeerd van ruimtewandelingen vertelde echter aan Space.com dat de ruimte wat vieze geurtjes produceert. Maar waarom is dat eigenlijk?

Dit is waarom Uranus ruikt naar rotte eieren en scheten

Wetenschappers weten dat Uranus zo stinkt door een speciaal instrument genaamd de Near-Infrared Integral Field Spectrometer (NIFS). Met die machine hebben astronomen ontdekt dat de wolken op Uranus gemaakt zijn van waterstofsulfide. Laat dit nou precies het gas zijn dat rotte eieren zo laat stinken.

De onderzoekers zeggen dat de vieze lucht zo intens is dat we meteen zouden moeten overgeven als we een stap op Uranus zetten. Andere wetenschappers stellen dat de lucht ruikt als vieze scheten.

Maar Uranus is niet het enige hemellichaam met een vies geurtje. Kometen zijn ook voorzien van concentraties waterstofsulfide. Gelukkig zit er in kometen ook een hoog gehalte waterdamp, dus die geur valt vergeleken met Uranus waarschijnlijk mee.

Wat betekent dat voor de aarde?

Hier op aarde hebben we geen last van het stinkende Uranus. Zo’n vies geurtje blijft netjes buiten onze ozonlaag. Wat echter wél nare gevolgen kan hebben voor onze wereld, is een extra planeet in het zonnestelsel.

Onderzoeker Stephen Kane deed samen met zijn collega’s een nieuw onderzoek, gepubliceerd in The Planetary Science Journal. Uit de gegevens van de studie bleek dat een extra planeet geen pretje voor de aarde is. “Een extra object zou Jupiter een duwtje geven, dat precies hard genoeg is om alle andere planeten uit balans te halen”, rapporteert Kane.

Hoe groot de kans is dat dit gebeurt en wat de gevolgen zijn leggen we voor je uit in dit artikel:

Planeet X: verborgen gevaar in ons zonnestelsel bedreigt het leven op aarde

De lijst van exoplaneten in onze melkweg groeit als kool. De kans op aliens lijkt hiermee toe te nemen. Toch zijn we nog steeds de enige levende wezens in het universum.

In onze melkweg zweven allerlei planeten rond hun ster. Maar er is één ding dat anders is dan ons eigen zonnestelsel. Op geen enkel hemellichaam lopen levende wezens.

Het zou dus zomaar kunnen dat wij de aliens van het universum zijn. De aarde is immers een unieke planeet. Misschien wel het enige hemellichaam in zijn soort.

Zijn wij de aliens van het universum?

Als je alleen naar de cijfers kijkt, zijn de vooruitzichten somber. De meeste exoplaneten die wetenschappers tot nu toe hebben ontdekt, zijn grote gas- of ijsreuzen. Deze planeten zijn niet echt geschikt voor leven zoals wij dat kennen.

Verder draaien de meeste planeten in ons universum heel dicht om hun ster. Zo dichtbij dat het er veel te warm is. De aarde bevindt zich op de juiste afstand van de zon, waardoor de temperatuur geschikt is voor het bestaan van vloeibaar water. Dit is belangrijk omdat water een grote rol speelt bij veel biologische processen. En het helpt ook bij het reguleren van de temperatuur op onze planeet.

Bovendien heeft de aarde een beschermend magnetisch veld dat ons beschermt tegen schadelijke straling van de zon.

Als we blijven zoeken, vooral buiten onze melkweg, kunnen we misschien wel meer planeten vinden die lijken op onze aarde. Maar het is best moeilijk om die planeten te ontdekken, omdat onze technologie nog niet zo ver is.

Tot die tijd zijn wij de enige in het universum en kunnen wij zomaar de aliens van het heelal zijn.

Zo ontdekt NASA nieuwe exoplaneten in onze melkweg

De methoden die worden gebruikt om exoplaneten te vinden zijn best slim. Er zijn momenteel twee manieren die wetenschappers het meest gebruiken. De transitmethode en de radiale snelheidsmethode.

Voor de transitmethode heb je een speciale telescoop nodig die een ster voor een lange tijd kan bekijken. Zoals de ruimtetelescoop van NASA, genaamd TESS. Die kan meer dan 27 dagen naar een deel van de hemel kijken zonder onderbreking.

Deze telescopen zijn bedoeld om overgangen te detecteren. Dat gebeurt wanneer een planeet voor zijn moederster langs beweegt en een beetje van het sterrenlicht blokkeert. Net als een wolk die een paar zonnestralen verduistert.

Eén dipje betekent meestal niet meteen dat er een planeet is. Als zo’n dipje meerdere keren plaatsvindt, is dat een goede aanwijzing voor een planeet in ons universum.

Bij de radiale snelheidsmethode kijken wetenschappers niet naar knipperende lichtjes, maar naar de beweging van de ster. Ze zien een ster dan een beetje heen en weer wiebelen. Als ze een regelmatige ‘wiebel’ in het licht van de ster zien, betekent dit dat er een planeet omheen draait. Meestal gaat het om grotere planeten die dichter bij hun ster staan.

Is er toch wél kans op buitenaards leven?

Toch zijn er ook wat exoplaneten die NASA ‘een hoge kans op buitenaards leven’ geeft. Dit heeft te maken met verschillende factoren. De planeten hebben vanwege hun natuurlijke omstandigheden een hogere kans op aliens.

NASA maakte een lijst van de 59 exoplaneten in ons universum met de beste kans op het ontstaan van levende wezens. Hierbij beoordeelde de organisatie de planeten op basis van onder andere gemiddelde temperatuur, afstand tot de zon en de massa van het aardoppervlak. Je vindt de top 5 in onderstaand artikel:

5 exoplaneten waar buitenaards leven zomaar mogelijk is

Met een grappig kattenfilmpje schiet je raak in bijna elke groepschat. Tegenwoordig zijn de filmpjes ook in de ruimte populair. NASA streamde recent namelijk een filmpje van een kat naar de aarde. Maar waarom eigenlijk?

De 15 seconden durende clip van Taters de kat werd via lasers verzonden. De kat achtervolgt op het filmpje daarom, geheel in stijl, een laserstraal. Beelden van de Taters legden miljoenen kilometers af.

Taters is de kat van een medewerker van NASA’s Jet Propulsion Laboratory (JPL) in Californië. Maar waarom werd zijn filmpje eigenlijk de ruimte in gelanceerd? Dat zit zo.

Het kattenfilmpje van NASA

De video werd op 13 oktober geüpload naar een ruimtevaartuig. Dat ruimtevaartuig werd op 11 oktober gelanceerd met de Falcon Heavy-raket van SpaceX. De raket werd afgeschoten vanaf het Kennedy Space Center in Florida. Volgens NASA werd het kattenfilmpje op 19 miljoen mijl afstand van de aarde verzonden. Dat is gelijk aan zo’n 31 miljoen kilometer.

De video werd ontvangen door de enorme Hale-telescoop. Die staat in het Palomar-observatorium, waar hij werd gedownload. Van daaruit werd het naar de JPL gestreamd en in realtime afgespeeld. Het duurde slechts 101 seconden voordat de video de aarde wist te bereiken.

Taters was onderdeel van een belangrijke missie

De schattige kat maakte deel uit van de Deep Space Optical Communications (DSOC) -missie van NASA. De ruimteorganisatie keek naar hoe communicatie in de ruimte makkelijker kan verlopen. Gewone radiosignalen hebben namelijk moeite om veel gegevens over grote afstanden te versturen. Dus ze zoeken naar betere manieren om dat te doen op hogere overdrachtssnelheden.

Pam Melroy, adjunct-beheerder van NASA, zegt dat deze prestatie hun toewijding aan communicatie in de ruimte onderstreept. De missie laat zien dat er in de toekomst veel mogelijkheden zijn op dit gebied. NASA hoopt dan ook dat het kattenfilmpje de manier van communiceren in de toekomst zal veranderen.

7 buitenaardse feitjes over de ruimte die we altijd al hadden willen weten

Tanken in de ruimte: het klinkt nu nog als toekomstmuziek, maar gaat waarschijnlijk echt gebeuren. Mooi, want het is nog eens bijzonder nuttig ook. De grote vraag: hoe dan?

Het is anders dan je jezelf voorstelt. Je vliegt over 20 jaar niet met je eigen raket rond zoals in Starfield, bijvoorbeeld. Deze tankstations zijn bedoeld voor satellieten.

En dat is zeker nodig, want inmiddels zweven er flink wat satellieten rond de aarde. Na verloop van tijd, en vooral brandstof, worden er een flink aantal van hen uitgeschakeld, waardoor je aardig wat ruimteafval krijgt. Open deur: dat is niet echt de bedoeling.

Tankstations als oplossing voor afval in de ruimte

Het ruimte-afval neemt in rap tempo toe. Sinds de jaren vijftig zijn er meer dan 15.000 satellieten de ruimte ingeschoten. Velen daarvan keren niet terug naar de aarde als ze zijn uitgewerkt, waardoor ze rond blijven zweven. Dat is gevaarlijk, want hierdoor kunnen ze botsen met raketten of andere satellieten.

Orbit Fab heeft hiervoor een oplossing bedacht: tankstations in de ruimte. Hier kunnen satellieten bijtanken. Het grote voordeel is dat ze hierdoor langer mee kunnen, waardoor er minder satellieten de ruimte ingeschoten hoeven worden.

Daarnaast kunnen deze tankstations nog een oplossing bieden. Vanuit hier is het makkelijker om met speciale ruimtevaartuigen het afval op te ruimen. Doordat die ruimtevaartuigen daar kunnen bijtanken, kunnen ze daarna weer met het ruimteafval terugvliegen naar aarde waar het verder gerecycled kan worden, of simpelweg verbranden via de dampkring om onze planeet.

Moeten satellieten worden aangepast?

Natuurlijk staat het idee nog in de kinderschoenen, want er moet over flink wat praktische zaken worden nagedacht. Moet elk exemplaar dezelfde hardware hebben in de ruimte? Of hoe wordt de benzine bijgevuld van het tankstation zelf? Daarnaast zijn er verschillende landen die satellieten bouwen met eigen methodes en onderdelen. Ook daarover zullen overeenkomsten gesloten moeten worden.

Toch is het zeker een interessant onderwerp om over na te denken, want het ruimteafval is een steeds groter probleem. We willen natuurlijk niet dat raketten beschadigd raken als we straks naar de maan of Mars gaan.

Orbit Fab heeft al ervaring met dergelijke missies. Het bedrijf werkt samen met de Amerikaanse overheid en heeft al eens water bezorgd bij ruimtestation ISS.

Het tankstation is overigens niet het enige initiatief om afval in de ruimte op te ruimen. Ook de Europese ruimtevaartorganisatie ESA werkt aan een speciale missie om de troep weg te halen. Het project ClearSpace-1 moet in 2025 gelanceerd worden.

Er zweeft nog een Tesla Roadster van SpaceX in de ruimte, maar waar is hij?

Elon Musk heeft met zijn SpaceX dit jaar een hoop raketten de lucht in gestuurd. Het zijn er alleen zo veel, dat het lastig is om allemaal bij te houden. Wij praten je helemaal bij.

SpaceX mikt erop om dit jaar 100 raketten te lanceren. Opnieuw een flinke stijging ten opzichte van wat het ruimtebedrijf van Elon Musk in 2022 deed. Dat betekent dat ze gemiddeld om de drie tot vier dagen moeten lanceren. Zal SpaceX het voor elkaar krijgen?

Alle SpaceX 2023 lanceringen in één oogopslag

Tot nu toe heeft SpaceX van Elon Musk in 2023 zeventig raketten gelanceerd, 66 Falcon 9’s, drie Falcon Heavies en één Starship.

Slagingspercentage lancering: 100 procent
Lanceringssnelheid: 3,96 dagen
Totale laadvermogenmassa: 849.102 kg (exclusief geclassificeerde en rideshare-missies of bemanning)
Totale bemanning: 12 (Overheid: 10, Commercieel: 2)
Aantal SpaceX-landingen: 70
Slagingspercentage landing: 100 procent
Grondlandingen: 13
Droneship landingen: 57

Record voor meeste bemande vluchten tot nu toe voor Elon Musk?

SpaceX is druk bezig met hun Falcon 9-raketten en Crew Dragon-ruimtevaartuig. Ze hebben in 2020 en 2021 al drie bemande vluchten gelanceerd, en dit jaar willen ze dat record verbreken met mogelijk vier, misschien zelfs vijf of zes bemande vluchten.

Twee van die vluchten brengen NASA-bemanningen naar het internationale ruimtestation ISS, genaamd Crew-6 en Crew-7. Een andere vlucht met de naam Polaris Dawn zal de eerste missie van het Polaris-programma zijn en moet de eerste ruimtewandeling van SpaceX opleveren.

Het nieuwe record van SpaceX kan nog groter worden door de Axiom-missies. Vorig jaar ging Axiom 1 de lucht in met vier astronauten om onderzoek te doen op het ISS. In 2023 kunnen er tot drie Axiom-missies plaatsvinden. Goed nieuws voor Elon Musk dus.

In mei van dit jaar heeft SpaceX de Axiom 2 al gelanceerd. Daarmee is voor de zeshonderdste keer een mens in een baan om de aarde gebracht. Ook ging tijdens de missie voor het eerst een Saudische vrouw de ruimte in.

Elon Musk van Tesla wil knokken met Mark Zuckerberg van Facebook

Het is alweer vijftig jaar geleden dat er voor het laatst iemand op de maan stond. Dit was Gene Cernan, die deel uitmaakte van de Amerikaanse Apollo 17-missie. Na de Verenigde Staten heeft ook China plannen om weer mensen naar de maan te sturen.

Als het aan de NASA ligt, moet er in de komende jaren weer een Amerikaan op de maan staan. Ook andere landen zitten niet stil en willen naar het hemellichaam. Een daarvan is China, en dat land heeft ambitieuze plannen.

De basis op de maan van China

China wil de maan niet alleen bezoeken; het wil er ook blijven. Om dit te kunnen, moet het land een basis op de maan bouwen. Daarvoor heeft het zeer ingenieuze plannen. Het wil namelijk een ondergrondse maanbasis.

De ambities van China komen niet uit het niets. Het land richt zich al een langere tijd op de ruimte. Zo waren er eerder al onbemande missies naar Mars en bouwt het ook aan een eigen ruimtestation.

Dat China ondergronds wil gaan, is niet zo raar. Op de maan zijn verschillende tunnels die veroorzaakt zijn door stromend lava op het maanoppervlak. Deze zogenaamde lavabuizen ontstonden doordat het gesmolten gesteente begon af te koelen, waardoor een soort overhang ontstond. De lava eronder vloeide weg, en zo ontstonden de grotten. Zulke tunnels bestaan ook op aarde.

Een logische keuze

Eigenlijk is het best logisch dat de Chinezen hier gebruik van maken. Ze gebruiken dan natuurlijk materiaal als dak. En een goed dak in de ruimte is nodig omdat daar veel meer straling is dan op onze eigen aarde. Bovendien kunnen ze ook heel nuttig zijn voor temperatuurschommelingen op de maan, omdat deze een veel dunnere atmosfeer heeft. Als de maan dus dichter bij de zon is, is het warmer, terwijl het in de schaduw van de aarde veel kouder is.

Ook krijgen astronauten op de maan mogelijk te maken met inslagen van puin. Dat is een van de redenen waarom je zoveel kraters op de maan kunt zien als je met een telescoop kijkt.

Een slim idee van de Chinezen dus, al moeten we nog even wachten totdat de uitvoering begint. China plant om de basis op de maan rond 2028 te bouwen. Een bemande missie staat gepland voor 2030.

De hilarische reden waarom NASA de film Armageddon gebruikt

Er valt enorm veel te bewonderen in de ruimte. Feit is dat we er nog lang niet alles over weten. Maar sommige dingen die we al wel hebben ontdekt, zijn echt bizar.

De ruimte is veel meer dan alleen een paar simpele planeten. Denk aan de asteroïden, sterren, zwarte gaten en andere hemellichamen die ons heelal rijk is. Het zal nog even duren voordat we alle geheimen ontrafeld hebben. Gelukkig hebben we nu al genoeg weetjes om van te smullen.

Zeven bijzondere weetjes over de ruimte

We hebben een paar verbazingwekkende feiten over de ruimte voor je verzameld. Na het lezen ben je vast nog meer onder de indruk als je naar de sterren kijkt!

#1 In de ruimte is het altijd stil

Geluid ontstaat door geluidsgolven die een signaal naar je hersenen sturen. Die geluidsgolven hebben alleen wel iets nodig om doorheen te zweven, zoals lucht of water. In de ruimte is er niet zo’n medium, waardoor het daar stil is. Maar op andere planeten met lucht is er wel geluid te vinden.

#2 Er is een ontelbaar aantal sterren in het heelal

We hebben eigenlijk geen idee hoeveel sterren er in het heelal zijn. Australian National University heeft het aantal geprobeerd in te schatten met behulp van de kennis over ons sterrenstelsel. De studie kwam uit op 70 sextillion. Anders gezegd: 70.000 miljoen miljoen miljoen!

#3 De voetafdrukken van de Apollo-astronauten op de maan blijven 100 miljoen jaar bestaan

Omdat de maan geen atmosfeer heeft, is er geen wind of water om de afdrukken van de Apollo-astronauten te eroderen of weg te spoelen. Dat betekent dat ze heel lang op de maan bewaard zullen blijven.

Toch zullen ze wel ooit een keer verdwijnen. De maan wordt namelijk constant gebombardeerd met ‘micrometeorieten’ uit de ruimte. En NASA wil de maan zelfs laten smelten. Over zo’n honderd miljoen jaar zullen de voetstappen daardoor eroderen.

#4 99 procent van ons zonnestelsel is de zon

Onze ster, de zon, is gigantisch en neemt bijna al het gewicht van ons zonnestelsel voor zijn rekening – 99 procent! Gelukkig duurt het nog 5 miljard jaar voordat het hemellichaam de aarde zal opslokken.

#5 De Poolster zal in de toekomst van plek veranderen

De positie van de Poolster maakt het makkelijk om naar het noorden te navigeren. Over zo’n 13.000 jaar kun je niet meer op de ster vertrouwen. De as van de aarde gaat door een proces dat precessie wordt genoemd. Dit betekent dat de aardas uiteindelijk de vorm krijgt van een kegel.

Door dit proces zal de positie van de aarde ten opzichte van de Poolster veranderen. Dat is eigenlijk niets nieuws. In 3 voor Christus was de Poolster de ster Thuban. Over ongeveer 13.000 jaar zal de ster Vega de nieuwe Poolster zijn.

#6 De grootste asteroïde in de ruimte is een dwergplaneet genaamd Ceres

Ceres is een enorme asteroïde tussen Mars en Jupiter. Hij heeft een diameter van bijna één kilometer. De oppervlakte van Ceres is ongeveer gelijk aan de landoppervlakte van India of Argentinië. Het ruimtevaartuig Dawn deed een missie rond Ceres en heeft ons veel geleerd over de omvang van de dwergplaneet.

#7 Een dag op Venus duurt langer dan een jaar

Venus draait heel langzaam om zijn as. Het duurt 243 aardse dagen voordat Venus één rondje maakt. Gek genoeg gaat een jaar sneller voorbij. Venus doet er precies 226 aardse dagen over om een rondje om de zon te maken. De zon komt elke 117 aardse dagen op. Dat betekent dat de zon op Venus maar twee keer per jaar opkomt.

Hoe NASA de maan wil laten smelten om op Mars te kunnen bouwen

Als we even geluk hebben, is er in de nacht van woensdag naar donderdag een bijzonder fenomeen te zien. De blauwe supermaan staat aan de hemel en zoals het er nu naar uitziet, zal het ‘s avonds genoeg opgeklaard zijn om ‘m te zien.

Want hoewel we morgenavond te maken hebben met wolkenvelden, komen ook opklaringen voor. Weeronline schrijft dat de supermaan waarschijnlijk op veel plekken in het land goed te zien is.

Blauwe supermaan morgen mogelijk goed te zien

Morgen hebben we overdag te maken met buien, en de hoop is dat de wolken die daarbij horen, zodra de maan aan de hemel staat, verdwenen zijn. Wel komen de meeste buien in de ochtend en middag voor, dus de kans is groot dat de bewolking opklaart. Later in de middag en aan het begin van de avond nemen de buien in activiteit af en trekken ze Duitsland in.

‘s Avonds zijn er droge perioden en ook de zon laat haar gezicht regelmatig zien, totdat ze ondergaat. In de nacht is er dan sprake van een mix van wolken en brede opklaringen. De meeste opklaringen zijn hoogstwaarschijnlijk weggelegd voor het oosten van het land. Ook dan is aan de kust kans op een bui groot.

Wil je de blauwe supermaan goed zien, ga dan niet al te laat in de nacht kijken. In de oostelijke helft is de maan gedurende de hele nacht vaak goed zichtbaar. In de kustgebieden wordt de maand mogelijk wat vaker afgeschermd door enkele wolkenvelden.

Wat is een (blauwe) supermaan?

Een blauwe supermaan betekent niet dat de maan blauw is (of dat ie de wereld redt). Tijdens deze periode lijkt de maan groter en feller dan normaal, omdat de afstand tussen de maan en de aarde niet steeds hetzelfde is. Vanwege de eivormige baan om de aarde staat de maan soms dichter bij onze planeet, andere keren is ie verder weg. Tijdens een supermaan lijkt de volle maan ongeveer 7 procent groter en 14 procent helderder dan normaal.

De term ‘blauwe maan’ slaat dus niet op de kleur, maar wordt gebruikt als er twee volle manen binnen één maand voorkomen. De vorige volle maan was op 1 augustus, dus donderdag is al de tweede van de maand. En omdat de maan dan iets dichter bij de aarde staat dan normaal, is het een blauwe supermaan. De volgende blauwe supermaan is pas weer op 31 mei 2026 te zien, dus werp morgenavond maar een blikje uit ‘t raam.

De hilarische reden waarom NASA de film Armageddon gebruikt

Wat is een plek waar je een reclamezuil kan neerzetten die de hele wereld ziet? Feitelijk is het de maan. En het schijnt dat een bedrijf daar zijn logo heeft achtergelaten. Maar hoe dan? En moeten we dat willen? WANT-redacteur Dennis Mons heeft kopzorgen.

Dat bedrijven of personen in films graag hun plasje willen doen op de maan zodat iedereen het ziet is een vast gegeven. Neem bijvoorbeeld Hancock met Will Smith. Die kliederde een hart op de maan (waar overigens 756,9 miljard liter verf voor nodig zou zijn). Of wat dacht je van de gigantische swastika in Iron Sky? Zo’n vaart loopt het nog niet.

De maan gaat snel veranderen?

Maar mocht je het hebben gemist: ook India heeft nu een rover op de maan. De Chandrayaan 3 is deze week geland op de zuidpool van onze satelliet en heeft de Pragyan losgelaten. En volgens sterke geruchten heeft het karretje bandjes met het Indian Space Research Organisation (ISRO)- logo erop.

Natuurlijk is dat vooralsnog niet te zien door middel van een telescoop. Maar als anderen de Chandrayaan op de voet volgen, zijn die sporen wel te ontdekken. Op de maan is er immers geen atmosfeer, en dus geen wind.

Het nieuws gaat op social media in ieder geval als een malle. Maar, zoals je bijvoorbeeld kunt zien in deze berichten op X  is het wel vrij duidelijk dat dit beeld niet echt is.

India`s emblem & ISRO logo is etched on the moon for eternity.! #PragyanRover touches down on the moon surface. #Chandrayaan3 is a grand success. pic.twitter.com/ukbrGQ3pnv

— Vertigo_Warrior (@VertigoWarrior) August 23, 2023

Chandrayaan-3’s Pragyan Rover includes an indent of the national emblem of India and the logo of ISRO on its two rear wheels.

As the Pragyan Rover is deployed on the Moon’s South Pole, the wheels will leave an impression of these symbols in the lunar soil for billions of years. pic.twitter.com/7IhqX149aQ

— Toby Li (@tobyliiiiiiiiii) August 23, 2023

Niet de laatste keer

Dat sluit overigens niet uit dat dit gebeurd is en in de toekomst vaker gaat gebeuren. Ik zie Musk of Rusland er nog wel voor in even wat reclame of propaganda te plempen. Vooralsnog is het claimen van de maan wel ten strengste verboden vanwege het maanverdrag.

Het is een internationale overeenkomst uit 1979 die particuliere en commerciële activiteiten op de maan reguleert. Het verdrag bevestigt dat de maan en de natuurlijke hulpbronnen ervan het gemeenschappelijk erfgoed van de mensheid zijn en dat exploitatie moet plaatsvinden alléén ten behoeve van alle landen en mensen.

Dus nog geen kopzorgen, en laten we eerlijk zijn: we kunnen ook nog steeds de voet van Neil Armstrong en zijn Amerikaanse vlag terugvinden. En nu maar zien hoe lang het duurt dat we ook van de maan een zootje maken.

Vliegende taxi’s en een maanrover: ‘Technologie biedt gigantische tijdswinst’

Wetenschappers hebben een nieuwe vondst gedaan in de zoektocht naar buitenaards leven. Ze ontdekten namelijk scheuren in oude modder op Mars. Dit kan hét bewijs zijn dat er ooit Marsmannetjes op de rode planeet hebben rondgelopen.

Marsrover Curiosity deed recent de bijzondere ontdekking. Hoewel al langer bekend was dat er ooit water op Mars te vinden was, kan deze ontdekking ons helpen in de zoektocht naar buitenaards leven.

Sporen van modder op Mars

De rover vond scheuren in oude modder terwijl hij Mount Sharp beklom. Deze berg is vijf kilometer hoog en bestaat uit sedimentlagen. In de Gale-krater, waar Mount Sharp zich bevindt, was ooit water aanwezig. Daarom is het niet gek dat hier sporen van modder te vinden zijn.

Eerder ontdekte Curiosity al t-vormige scheuren in modder lager op Mount Sharp. Deze scheuren ontstaan wanneer modder opdroogt en krimpt. De t-vormige scheuren bewijzen dat de modder op die plek minstens één keer is opgedroogd.

Het onderzoek van Curiosity richt zich nu op de hexagonale (zeshoekige) scheuren in oude modder. Dit geeft meer inzicht in de geschiedenis van water en modder op Mars.

Zeshoekige vorm

Maar nu zijn er dus hexagonale, zeshoekige, scheuren in het Marsmodder gevonden. En dat is best wel bijzonder. Dat komt doordat deze modderige afzettingen niet alleen maar één keer zijn opgedroogd, maar meerdere keren nat en droog zijn geweest.

Als opgedroogde modder weer nat wordt, worden de t-vormige scheuren zachter en veranderen ze in een Y-vorm. Op die manier krijgt een groep van scheuren uiteindelijk een zeshoekige vorm.

De natte en droge periodes op Mars zijn cruciaal voor het ontstaan van buitenaards leven. Om buitenaards leven te creëren zijn er verschillende chemische reacties nodig, die alleen kunnen plaatsvinden als de benodigde stoffen aanwezig zijn. En onderzoekers denken dat natte en droge omstandigheden helpen bij de aanwezigheid en interactie van deze stoffen.

Grote kans op buitenaards leven

Met de nieuwe ontdekking van Curiosity laten wetenschappers nu voor het eerst zien dat Mars vroeger ook zulke wisselende omstandigheden had. Dit is het eerste tastbare bewijs dat het oude Martiaanse klimaat vergelijkbaar was met dat wat we op aarde kennen. Het lijkt daarmee mogelijk dat er jaren geleden levende wezens konden overleven op Mars.

Deze vondst kan ons niet alleen helpen te begrijpen hoe buitenaards leven op Mars eruit zou kunnen zien. Wetenschappers leren ook meer over hoe leven op andere planeten, zoals de aarde, kan zijn ontstaan. Op aarde is het namelijk moeilijk om bewijs te vinden van het ontstaan van leven, omdat de aardkorst constant verandert. Maar op Mars zijn er nog sporen te vinden van deze processen.

Maak kennis met NASA’s robotslang die buitenaards leven moet vinden